در مدرسه شاهد چه اتفاقی افتاد؟
به گفته شاهدان عینی که صحبت‌ آنها در رسانه‌های چاپ تهران منتشر شده، چهارشنبه ۲۰ مهر ماه مدیران برخی از مدارس اردبیل تصمیم می‌گیرند «بدون اجازه والدین» دانش‌آموزان را برای شرکت در یک تظاهرات حمایت از حکومت به میدان عالی‌قاپو ببرند. شماری از دانش‌آموزان مخالفت می‌کنند و شماری دیگر هم که به شهر برده می‌شوند، علیه حکومت شعار می‌دهند و نیروهای امنیتی با آنها درگیر می‌شوند.

روزنامه هم‌مهین چاپ تهران به نقل از یکی از مادران نوشته است: «روز چهارشنبه بدون اطلاع و هماهنگی ما بچه‌ها را به راهپیمایی برده بودند. در شرایطی که بعضی از بچه‌ها میلی به حضور در این مراسم نداشتند. چند روز بود اردبیل خلوت بود و سروصدایی از اعتراضات نبود. برای همین فکر کرده بودند بچه‌‌ها را ببرند راهپیمایی.»

بر اساس این گزارش، از آنجا که بسیاری از خانواده‌ها در مدرسه شاهد مذهبی هستند، احتمالا مدیران انتظار چنین برخوردی نداشته‌اند.

یکی دیگر از مادران به هم‌میهن گفته است:‌ «وقتی بچه‌ها را بردند و سروصداها بلند شد، من متوجه شدم و سریع خودم را رساندم به میدان عالی‌قاپو. وقتی رسیدم دیدم بعضی از دخترها شعار می‌دادند. آن دور و بر هم پر از مامور و گشت بود. یک دفعه شلوغ شد و به بچه‌ها حمله کردند. من به زور وسط آن شلوغی دخترم را کشیدم بیرون. بچه‌ام از ترس رنگ به رویش نمانده بود. کم مانده بود سکته کند. بردمش خانه. بعد از باقی مادرها شنیدم که بچه‌های ترسیده و کتک‌خورده را سوار اتوبوس کرده و برگردانده بودند به مدرسه. آنجا هم دوباره درگیری شده بوده و مامورها رفته بودند مدرسه. بعد هم حال چند نفر از بچه‌ها بد می‌شود و آمبولانس می‌آید.»

منابع آگاه همان روز به روزنامه هم‌میهن گفته بودند که درگیری اصلی در مدرسه اتفاق می‌افتد و هفت نفر از دانش‌آموزان به بیمارستان فاطمی برده می‌شوند اما «بیمارستان هیچ‌کدام از این هفت نفر را پذیرش نکرده و اسم‌شان در فرم‌های بیمارستان ثبت نشده است.»

بر سر بردن دانش‌آموزان برای تظاهرات «بدون اجازه والدین» در بین مقام‌های جمهوری اسلامی توافق نظر وجود دارد اما وقتی موضوع به دلیل مرگ اسرا پناهی می‌رسد، صحبت‌ها متناقض می‌شود.
از «خودکشی با قرص برنج» تا «ناراحتی قلبی»
محمود صفری، شهردار اردبیل، در گفت و گو با «انتخاب» درباره علت مرگ اسرا پناهی، گفت: «چند وقت قبل یک مشکل خانوادگی برای ایشان پیش آمده بود. گویا مادرش طلاق گرفته و پدرش هم یک ماه قبل به دلیل قتل اعدام شده بود. اسرا پناهی هم با قرص برنج خودکشی کرده است. بیمارستان و پزشک قانونی هم اعلام کردند و روز جمعه هم جنازه‌اش را تحویل خانواده‌اش دادند.»

وی افزود: «زمان تحویل جنازه، عمویش هم بود و تمامی مدارک و اینکه علت مرگ، خودکشی با قرص برنج بوده است را تایید کرد و جنازه هم با نظارت خانواده تحویل داده شد. علت مرگ ایشان خودکشی بوده است اما یک سری از شبکه‌های معاند شروع به شانتاژ خبری کردند.»

شهردار اردبیل در پاسخ به این پرسش که آیا در جریان اعتراضات دانش‌آموزی هم بازداشت شده است یا خیر، بیان کرد: «اینها به من ارتباطی ندارد. من همان قسمتی که می‌دانستم را توضیح دادم.»

در شرایطی که روایت مقام‌ها تاکید بر «خودکشی» است، مصاحبه مردی با ماسک پخش می‌شود که خود را عموی اسرا پناهی معرفی می‌کند و می‌گوید او بیماری قلبی داشته است. عموی اسرا پناهی در مصاحبه‌ای دیگر خطاب به علی دایی می‌گوید: «برادرزاده‌ من مشکل قلبی داشت و این اواخر بعد از فوت پدرش، این مشکل تشدید شده بود که او را به بیمارستان منتقل کردیم و اسرا در آنجا فوت کرد.»

در گزارش صدا و سیما هم که در آن با عمو و برادر اسرا مصاحبه شده، عنوان شده که او با «بیماری زمینه‌ای قلبی» و «مسمومیت دارویی» به بیمارستان برده شده است.

بیمارستان امام‌خمینی چه می‌گوید؟
صدا و سیما که در طول اعتراضات یک ماه گذشته همواره تایید کننده روایت حکومت جمهوری اسلامی ایران از کشته شدن معترضان بوده، در یکی از بخش‌های خبری با فردی که روپوش سفید پوشیده و معرفی نشده بود، مصاحبه کرده که می‌گفت اسرا پناهی «بامداد چهارشنبه ۲۰ مهرماه به بیمارستان امام خمینی» برده شده و این اتفاق قبل از شکل‌گیری اعتراض‌ها در مدرسه افتاده است.

به گفته این فرد اسرا پناهی «ساعت ۱۲:۳۶ بامداد روز چهارشنبه ۲۰ مهر، با علایم استفراغ و افت فشار خون و علایم مشکوک مسمومیت» به این مرکز ارجاع شده و عصر همان روز در آی‌سی‌یو درگذشته است.

دکتر علی محمدیان اردی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان اردبیل هم در مصاحبه‌ای به ایرنا گفته که «ساعت ۱۲ و شش دقیقه و ۳۷ ثانیه بامداد چهارشنبه ۲۰ مهرماه با تلفن برادر اسرا با اورژانس اردبیل تماس گرفته شده و او چند دقیقه بعد به بیمارستان امام خمینی منتقل شده است».

دکتر محمدیان هم تاکید کرد که اسرا پناهی در بدو ورود «علائم استفراغ و افت شدید فشار» داشته ولی به مسمومیت اشاره‌ای نکرد.

به گفته او «در مراحل درمان، وضعیت بیمار رفته رفته بدتر شده و در ساعات ظهر روز چهارشنبه تحت دیالیز صفاقی قرار گرفته» و سپس حدود ساعت ۶ عصر «در اثر وقفه قلبی و تنفسی» از دنیا رفته است.

دو پزشک متخصص که نخواستند نامشان قید شود به بی‌بی‌سی گفته‌اند بر اساس اطلاعات پزشکی محدودی که تاکنون منتشر شده، «توضیح قانع‌کننده‌ای برای هیچ کدام از سناریوهای مطرح شده» وجود ندارد.